Polikistik Over Sendromu

Polikistik over sendromu (PKOS) doğurganlık çağında en sık görülen hormonal bozukluktur. Ortalama her 100 kadından 10-15’ini etkilemektedir. Ailesel yatkınlıkla ilişkili genetik kökenli bir rahatsızlıktır. Polikistik over sendromu en sık adet düzensizliği, kıllanma, sivilcelenme ve kilo artışı ile kendini gösterir. Bu nedenle, adet düzensizliği görülen ergenlik dönemindeki kızlara kan testleri de yapılarak polikistik over olup olmadığı araştırılmalıdır. 

Androjen olarak isimlendirilen erkek tipi hormonların yumurtalıklarda (overlerde) yapımı ve kana salınımı artmıştır. Beyinde hipofiz bezinden salgılanan ve yumurtalıkların normal çalışmasını düzenleyen gonadotropin adı verilen hormonlarda dengesizlik vardır. Sağlıklı kadınlarda her ay bir kez yumurtlama olurken PKOS’da yumurtlama sayısı çok azalmıştır ya da hiç olmamaktadır

Polikistik Over Sendromu’nun Belirtileri ;

• Adetlerin gecikmeli olması
• Adet düzensizlikleri
• Yüzde ve vücutta istenmeyen tüylerde artış (hirşutizm) 
• Sivilcelenme (akne)
• Ciltte yağlanma (sebore)
• Obezite 
• Kolay kilo alma
• Kilo vermede güçlük
• Saç dökülmesi (alopesi)
• Hipertansiyon
• Hamile kalmada zorluk 
• Ses kalınlaşması

Aşağıdaki 3 kriterden ikisinin varlığında polikistik over sendromu tanısı koydurur;

• Yumurtlama sayısında azalma ya da hiç yumurtlama olmaması
• Ultrasonografide yumurtalıklarda polikistik over görüntüsü 
• Klinik veya laboratuvar olarak erkek tipi hormon fazlalığı (hirşutizm, akne, alopesi,  yüksek androjen değerleri)

Polikistik over sendromu nasıl tedavi edilir?
Tedavi, hastanın yaşı ve isteğine göre değişkenlik göstermektedir. Medikal tedaviden önce hastada kilo kontrolü sağlanmalıdır. Kilo verilmesine bağlı düzenli adet görme oranında da artış izlenecektir. Çocuk sahibi olmak istemeyen hastalarda amaç; hastanın hormonal dengesini düzenleyip, düzenli adet görmesini sağlamaktır. Bunun için doğum kontrol hapları veya progesteron içeren hormonal tedaviler uygulanabilir. Polikistik over sendromu olan hastalar kendiliğinden hamile kalabilir faka gebe kalmakta zorluk çeken hastalara ilaç tedavisi gerekebilir. Bu durumlarda, insülin direncini düzeltmeye yarayan ve yumurta uyarımını arttırıcı ilaç tedavisi planlanır.